Τα πέτρινα γεφύρια της Θάσου
Στολίδι ανεκτίμητης πολιτισμικής και πολιτιστικής αξίας,αλλά παράλληλα και κληροδότημα εύθραυστο ,είναι η παρουσία των πέτρινων γεφυριών της Θάσου.
Τα σωζόμενα γεφύρια στη Θάσο είναι 2 γεφύρια στην Καλλιράχη και 1 γεφύρι στον Θεολόγο.Υπήρχε και τρίτο γεφύρι στην Καλλιράχη το μεγαλύτερο στη Θάσο,αλλά η πλημμύρα του 1990 λόγω της μεγάλης πυρκαγιάς του 1989,στην περιοχή το παρέσυρε και καταστράφηκε.
Το μεγάλο γεφύρι της Καλλιράχης στη θέση <Αέρας>.κτίστηκε γύρω στο 1740.όταν οι κάτοικοι που ζούσαν στο λόφο της Μεταμόρφωσης με όνομα του μέχρι τότε οικισμού, Κακηράχη κρυμμένοι λόγω της απειλής των Σαρακηνών πειρατών,μεταφέρθηκαν στη σημερινή θέση που βρίσκεται το χωριό Καλλιράχη Το γεφύρι κτίστηκε για την μεταφορά του νερού από την πηγή μέχρι την πλατεία του χωριού ,λόγω της εδαφολογικής ιδιομορφίας της περιοχής χρησιμοποιήθηκε σαν υδραγωγείο.
Το πρώτο δίκτυο ύδρευσης του νέου οικισμού της Καλλιράχης είχε 2 χιλιόμετρα περίπου και περιελάμβανε 2 γεφύρια,τα οποία δυστυχώς σήμερα δεν σώζονται.Το μικρότερο αποτα δύο ,ατέστρεψαν οι ίδιοι οι κάτοικοι ,λόγω του ότι το θεώρησαν σαν φονικό γεφύρι,όταν κάτοικος έπεσε απ’αυτό και σκοτώθηκε.
Τα δύο γεφύρια κατασκευαστικά αριστουργήματα Ηπειρωτών μαστόρων,κτίστηκαν με Θηραϊκή γή (Ηφαιστιογενές υλικό),μικρές μαρμαρόπετρες και πληρώθηκαν από χορηγίες των κατοίκων και εράνους της τότε εκκλησιαστικής επιτροπής.Το νερό κατέληγε στην κεντρική πλατεία του χωριού (θέση πλατάνα).
Το μεγάλο γεφύρι της Καλλιράχης είχε μήκος που ξεπερνούσε τα 33 μέτρα ,ύψος 17 μέτρα και πλάτος μόνο 0,75 εκατοστά.
Τα σωζόμενα γεφύρια,στην Καλλιράχη είναι το γεφύρι του Καρμνιόλακα ,το οποίο ΄χρησιποιήθηκε κι’αυτό σαν υδραγωγείο .Το γεφύρι του Καρμνιόλακα ,αυτή τη στιγμή είναι επισκέψιμο.
Το γεφύρι του Αη Βλάστη,είναι το τρίτο σωζόμενο γεφύρι της Καλλιράχης ,βρίσκεται στη θέση <Γουρνί>,κοντά στον κεντρικό δρόμο που συνδέει τον οικισμό της Σκάλας Καλλιράχης με το χωριό Καλλιράχη.Κτίστηκε γύρω στο 1860 με ιδιωτική πρωτοβουλία και χορηγία,από Ηπειρώτες μαστόρους και εξυπηρετούσε το πότισμα παρακείμενων κτημάτων του ιδιώτη.Είναι κτισμένο με κοκκινόπετρα , μαρμαρόπετρα Θάσου και αρμολογήσεις από κοκκινόχωμα.Το γεφύρι του Αη Βλάστη είναι επισκέψιμο.
Τα κείμενα είναι παρμένα από την Λαογραφική ομάδα του Προοδευτικού Μορφωτικού Συλλόγου Καλλιράχης.
Φωτογραφία –επιμέλεια κειμένων.Γιώργος Μυτιληνός.
Το γεφύρι του Θεολόγου.
Κτίστηκε το 1917 από τον Αυγουστή Κομλίκη.Υπήρξε έργο ανάγκης την εποχή εκείνη ,γιατί με τις μεγάλες νεροποντές ,ήταν αδύνατο να περάσουν οι κάτοικοι με τα ζώα τους ,τον λάκκο του Θεολόγου προς Αστρίς ,θυμωνιά .Επέλεξε ο ίδιος τον τόπο που έπρεπε να κτισθεί το γεφύρι, ένα σημείο βραχώδες και στις δύο όχθες Είναι κτισμένο με πέτρα από την περιοχή του χωριού Θεολόγου, ασβέστη και πορσελάνη.
Το γεφύρι είναι επισκέψιμο.